Lác, còn gọi là mắt lé, là tình trạng hai mắt không nhìn thẳng vào cùng một điểm, gây mất cân đối trong thị giác. Ở trẻ nhỏ, lác không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng lớn đến thị lực và sự phát triển toàn diện của trẻ. Việc nhận biết và điều trị lác sớm là điều vô cùng quan trọng để ngăn ngừa những hậu quả nghiêm trọng sau này
Contents
Lác là hiện tượng gì?
Lác là hiện tượng mắt không đồng bộ khi nhìn, tức là một mắt nhìn thẳng trong khi mắt còn lại lệch sang hướng khác (có thể lệch vào trong, ra ngoài, lên trên hoặc xuống dưới). Tình trạng này có thể xuất hiện từ lúc trẻ mới sinh hoặc phát triển trong những năm đầu đời. Các dạng lác thường gặp bao gồm lác trong (mắt lệch vào trong), lác ngoài (mắt lệch ra ngoài), lác đứng trên (mắt lệch lên trên) và lác đứng dưới (mắt lệch xuống dưới). Lác không chỉ xảy ra liên tục mà còn có thể xuất hiện trong những tình huống nhất định như khi trẻ mệt mỏi hoặc nhìn gần.
Nguyên nhân gây lác ở trẻ nhỏ
Lác ở trẻ nhỏ có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
- Di truyền: Lác có thể có yếu tố di truyền, nghĩa là nếu cha mẹ hoặc người thân trong gia đình có tiền sử lác, trẻ có nguy cơ cao hơn.
- Yếu cơ mắt: Cơ mắt không phát triển đầy đủ hoặc hoạt động không đồng bộ là nguyên nhân phổ biến gây lác.
- Tật khúc xạ: Cận thị, viễn thị hoặc loạn thị nặng không được điều chỉnh kịp thời có thể gây ra lác.
- Các bệnh lý khác: Trẻ mắc một số bệnh lý về mắt như đục thủy tinh thể bẩm sinh, khối u mắt, hoặc tổn thương thần kinh thị giác cũng có thể dẫn đến lác.
- Yếu tố môi trường: Tình trạng căng thẳng, thiếu ngủ, hoặc các bệnh toàn thân như sốt cao cũng có thể làm tình trạng lác trở nên rõ rệt hơn.
Dấu hiệu nhận biết lác ở trẻ nhỏ
Việc phát hiện sớm các dấu hiệu lác là vô cùng quan trọng để có thể can thiệp và điều trị lác kịp thời. Một trong những biểu hiện rõ rệt nhất là mắt của trẻ có xu hướng lệch khỏi hướng nhìn thông thường. Trẻ có thể không thể tập trung nhìn vào một điểm, thậm chí khi nhìn gần, trẻ có thể nhắm một mắt để cải thiện tầm nhìn.
Thị lực kém, biểu hiện qua việc trẻ hay dụi mắt, nheo mắt, hoặc có vẻ như mệt mỏi khi cố gắng tập trung nhìn vào một vật thể, cũng là dấu hiệu cho thấy có vấn đề về thị giác. Một số trẻ còn có thể gặp hiện tượng mắt rung giật, mắt lờ đờ hoặc chảy nước mắt nhiều. Những dấu hiệu này không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn ảnh hưởng đến quá trình học tập và phát triển của trẻ.
Tầm quan trọng của việc phát hiện và điều trị lác sớm
Phát hiện và điều trị lác sớm có thể ngăn ngừa những hậu quả lâu dài đối với thị lực của trẻ. Khi mắt bị lác không được điều trị, trẻ có nguy cơ cao bị nhược thị (hay mắt lười), một tình trạng mà mắt bị ảnh hưởng không hoạt động đúng chức năng, dẫn đến mất thị lực dần dần. Điều này có thể gây mất thị lực vĩnh viễn nếu không được điều trị đúng cách.
Phát hiện sớm giúp cải thiện khả năng phát triển thị giác đồng đều giữa hai mắt, giúp trẻ có thể nhận thức không gian tốt hơn, nâng cao khả năng phối hợp động tác và tham gia các hoạt động thường ngày. Ngoài ra, điều trị lác còn giúp cải thiện thẩm mỹ, giúp trẻ tự tin hơn trong giao tiếp và các hoạt động xã hội.
Phương pháp điều trị lác ở trẻ nhỏ
Điều trị lác tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Đeo kính điều trị lác: Kính cận, kính viễn hoặc kính loạn thị có thể điều chỉnh tật khúc xạ, giúp cải thiện sự cân bằng giữa hai mắt và giảm lác.
- Bịt mắt hoặc sử dụng kính mờ: Đối với trẻ bị nhược thị, bịt mắt là phương pháp phổ biến để kích thích mắt lác hoạt động tốt hơn, giúp phục hồi thị lực cho mắt yếu.
- Điều trị bằng kính lăng kính: Kính lăng kính có thể được sử dụng để điều chỉnh đường nhìn, giúp mắt lác nhìn thẳng hơn.
- Tập luyện mắt: Các bài tập mắt được thiết kế để cải thiện sự phối hợp và đồng bộ giữa hai mắt, giúp trẻ điều chỉnh hướng nhìn một cách hiệu quả hơn.
- Phẫu thuật: Trong trường hợp lác nặng hoặc không thể điều chỉnh bằng phương pháp khác, phẫu thuật cơ mắt có thể được chỉ định để thay đổi vị trí hoặc sức mạnh của cơ mắt, giúp mắt nhìn đồng bộ.
Chăm sóc và phòng ngừa lác ở trẻ
Việc chăm sóc và phòng ngừa lác không chỉ giới hạn ở các biện pháp điều trị lác mà còn cần sự quan tâm đặc biệt từ cha mẹ. Khám mắt định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm các bất thường về mắt, đặc biệt là ở những trẻ có yếu tố nguy cơ cao.
Ngoài ra, cha mẹ cần theo dõi sát sao các biểu hiện của trẻ, nhất là những dấu hiệu như mắt lệch hoặc khó tập trung nhìn. Hỗ trợ trẻ trong các bài tập mắt để điều trị lác và tạo thói quen sinh hoạt lành mạnh như ngủ đủ giấc, ăn uống đầy đủ dưỡng chất cũng rất quan trọng. Một chế độ ăn giàu vitamin A, C, và E sẽ giúp duy trì sức khỏe mắt tốt hơn.
Điều trị lác sớm để tránh những nguy cơ tiềm ẩn
Lác ở trẻ nhỏ không chỉ gây ra những khó khăn về thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sự phát triển thị giác và chất lượng cuộc sống của trẻ. Việc nhận biết và điều trị lác sớm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thị lực, ngăn ngừa các biến chứng và giúp trẻ phát triển toàn diện. Hãy luôn quan tâm đến sức khỏe mắt của trẻ và đừng ngần ngại đưa trẻ đi khám mắt ở các cơ sở uy tín để đảm bảo đôi mắt luôn khỏe mạnh và sáng rõ.
Xem thêm: Tăng nhãn áp và những điều không phải ai cũng biết
PHÒNG KHÁM CHUYÊN KHOA MẮT NGÔI SAO
- Địa chỉ: Số nhà 22 liền kề 6A C17 bộ công an, làng Việt Kiều Châu Âu, Mộ Lao, Hà Đông, Hà Nội. (Đối diện uỷ ban nhân dân phường Mộ Lao, Hà Nội)
- Hotline: 038 5050 055.
- Website: https://matngoisao.vn/
- Facebook: https://www.facebook.com/pkmatNgoiSao