Bạn đã bao giờ thấy hiện tượng chớp sáng hay chớp tối trước mắt mà không có lý do rõ ràng? Đôi khi, bạn có thể thấy các tia sáng lóe lên, như tia chớp trong một không gian tối, hoặc cảm giác có những vùng tối thoáng qua trong tầm nhìn. Đây có thể là hiện tượng sinh lý tạm thời, nhưng trong một số trường hợp, chúng là cảnh báo sớm của một vấn đề nghiêm trọng hơn: võng mạc bị bong.
Võng mạc là một lớp mô mỏng nằm ở phía sau mắt, chịu trách nhiệm tiếp nhận ánh sáng và truyền tín hiệu lên não để hình thành hình ảnh. Khi võng mạc bị bong hoặc rách, nó không còn gắn liền với các lớp dưới, gây mất chức năng thị giác. Hiện tượng chớp sáng, chớp tối là một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy võng mạc có thể đang gặp nguy cơ bị bong, và cần sự can thiệp y tế ngay lập tức.
Contents
Tại sao lại có hiện tượng chớp sáng?
Chớp sáng xảy ra khi võng mạc bị kéo hoặc bị kích thích bởi dịch kính – một chất gel lỏng lấp đầy không gian bên trong mắt. Khi bạn già đi, dịch kính này dần dần trở nên lỏng hơn và có thể tách khỏi võng mạc. Quá trình này gọi là tách dịch kính sau (posterior vitreous detachment – PVD), có thể xảy ra tự nhiên và không gây hại. Tuy nhiên, khi dịch kính kéo căng hoặc tách ra quá nhanh, nó có thể gây ra hiện tượng chớp sáng do tác động lên võng mạc.
Thông thường, chớp sáng kéo dài chỉ vài giây và thường xảy ra ở một bên mắt. Nó có thể trông giống như ánh sáng nhấp nháy hoặc những tia sáng nhỏ. Điều này có thể xuất hiện khi mắt chuyển động nhanh hoặc khi bạn tiếp xúc với ánh sáng mờ.
Mặc dù tách dịch kính sau là một quá trình tự nhiên, nhưng nếu đi kèm với hiện tượng chớp sáng thường xuyên hoặc liên tục, điều này có thể là dấu hiệu của võng mạc bị rách hoặc bong. Đặc biệt, khi hiện tượng này kèm theo những dấu hiệu khác như chấm đen (floaters) hoặc mờ mắt, bạn cần đến gặp bác sĩ nhãn khoa ngay lập tức.
Chớp tối là gì?
Chớp tối, hay còn gọi là bóng mờ, là hiện tượng mà bạn có cảm giác tầm nhìn của mình bị bao phủ bởi một vùng tối, giống như màn chắn che một phần tầm nhìn. Điều này xảy ra khi võng mạc đã bị bong ở một mức độ nghiêm trọng dẫn đến nhược thị. Bóng tối này thường bắt đầu từ ngoại vi (góc tầm nhìn) và lan dần vào trung tâm, giống như một tấm màn đen đang che mất tầm nhìn của bạn.
Chớp tối thường xảy ra sau hiện tượng chớp sáng, báo hiệu rằng võng mạc đã bắt đầu bị tách khỏi lớp nền và đang ở trong tình trạng nguy hiểm. Nếu không được điều trị kịp thời, bong võng mạc có thể gây mất thị lực vĩnh viễn.
Những thông tin thú vị về hiện tượng chớp sáng và chớp tối
- Chớp sáng và chớp tối không phải lúc nào cũng nghiêm trọng: Không phải lúc nào hiện tượng này cũng liên quan đến bong võng mạc. Chớp sáng đôi khi xuất hiện khi mắt bị va đập hoặc bị ép mạnh. Trong các trường hợp này, hiện tượng thường chỉ xảy ra trong vài giây và không để lại hậu quả nghiêm trọng.
- Chớp sáng có liên quan đến nhức đầu do căng thẳng: Một số người trải qua cơn nhức đầu căng thẳng hoặc đau nửa đầu thị giác có thể thấy các đốm sáng hoặc các hình ảnh lấp lánh trong tầm nhìn. Điều này liên quan đến các phản ứng của hệ thống thần kinh hơn là các vấn đề về võng mạc.
- Nguy cơ tăng cao ở người lớn tuổi: Hiện tượng tách dịch kính và bong võng mạc phổ biến hơn ở người trên 50 tuổi do quá trình lão hóa tự nhiên của mắt. Tuy nhiên, bất kỳ ai gặp phải các triệu chứng này đều cần thăm khám để loại trừ nguy cơ.
Cách bảo vệ mắt khi gặp hiện tượng chớp sáng hoặc chớp tối
Nếu bạn gặp hiện tượng chớp sáng hoặc chớp tối, điều quan trọng nhất là không bỏ qua và cần phải hành động ngay. Bong võng mạc là một tình trạng khẩn cấp cần can thiệp y tế nhanh chóng để tránh mất thị lực vĩnh viễn. Dưới đây là một số lời khuyên để bảo vệ sức khỏe mắt:
- Khám mắt ngay lập tức: Nếu bạn thấy chớp sáng liên tục hoặc hiện tượng bóng tối che phủ tầm nhìn, hãy gặp bác sĩ nhãn khoa ngay lập tức. Việc phát hiện sớm võng mạc bị rách hoặc bong giúp tăng khả năng điều trị thành công.
- Không tự điều trị: Khi thấy những dấu hiệu này, bạn không nên tự điều trị bằng cách dùng thuốc nhỏ mắt hoặc đợi hiện tượng biến mất. Bong võng mạc là một vấn đề nghiêm trọng và chỉ có thể khắc phục bằng các biện pháp y tế như laser hoặc phẫu thuật.
- Giữ gìn sức khỏe mắt: Nếu bạn có nguy cơ cao bị bong võng mạc do tiền sử gia đình hoặc do bạn mắc các bệnh lý về mắt như cận thị nặng hay nhược thị, hãy thường xuyên kiểm tra mắt định kỳ. Điều này giúp phát hiện sớm bất kỳ vấn đề nào về võng mạc.
Phát Hiện Sớm, Bảo Vệ Thị Lực – Kiểm Tra Ngay Tại Phòng Khám Mắt Ngôi Sao
Chớp sáng và chớp tối có thể là những dấu hiệu ban đầu của tình trạng võng mạc bị bong – một tình trạng đe dọa trực tiếp đến thị lực. Mặc dù hiện tượng này đôi khi có thể chỉ là phản ứng sinh lý bình thường, việc cẩn trọng và kiểm tra mắt khi có dấu hiệu bất thường là vô cùng cần thiết. Đừng đợi đến khi thị lực bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hãy luôn nhớ rằng, phát hiện sớm có thể giúp bạn bảo vệ đôi mắt và duy trì thị lực tốt nhất.
PHÒNG KHÁM CHUYÊN KHOA MẮT NGÔI SAO
- Địa chỉ: Số nhà 22 liền kề 6A C17 bộ công an, làng Việt Kiều Châu Âu, Mộ Lao, Hà Đông, Hà Nội. (Đối diện uỷ ban nhân dân phường Mộ Lao, Hà Nội
- Hotline: 024 3201 2895 hoặc 038 5050 055.
- Website: https://matngoisao.vn/
- Facebook: https://www.facebook.com/pkmatNgoiSao