Quy trình khám phẫu thuật đục thủy tinh thể

Điều trị bệnh đục thuỷ tinh thể theo phương pháp phẫu thuật Phaco

Đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù loà tại Việt Nam với 680.000 người (chiếm tỷ lệ 70,7% tổng số người mù), mỗi năm số người mắc khoảng 77.000, do vậy việc điều trị là rất cần thiết. Bệnh nhân khi mắc bệnh đục thuỷ tinh thể nếu được phẫu thuật phaco sẽ được mù loà.

Giải phẫu

Thuỷ tinh thể là một thấu kính hội tụ trong suốt không có mạch máu, nằm sau mống mắt và đồng tử. Đường kính từ 8 đến 10mm, chiều dầy 4,5mm. Công suất hội tụ 20 đi ốp. Với chức năng điều tiết để hình ảnh bên ngoài khi đi qua thuỷ tinh thể nằm đúng trên võng mạc và ta có thể nhận biết được.

Thủy tinh thể nằm giữa dịch kính ở phía sau, và thuỷ dịch ở phía trước. Có hệ thống các dây chằng Zinn đi từ nếp thể mi đến xích đạo của thủy tinh thể rộng mỗi bên 1mm, có khả năng đàn hồi. Dây Zinn có nhiệm vụ giữ thủy tinh thể và dưới tác động của cơ thể mi thủy tinh thể có khả năng điều tiết.

Nguyên nhân của đục thuỷ tinh thể

Theo các chuyên gia tại allaboutvision có nhiều nguyên nhân gây nên đục thủy tinh thể như:

– Tuổi già

Đục thể thuỷ tinh tuổi già

– Đục do chấn thương (xảy ra sau khi có vết thương xuyên nhãn cầu, chấn thương đụng đập…).

Hình ảnh đục thể thuỷ tinh sau chấn thương

– Đục thủy tinh thể bệnh lý

+Sau viêm màng bồ đào

Hình ảnh đục thể thuỷ tinh sau viêm màng bồ đào

+ Đái đường

+Tăng Galactose trong máu

+ Bệnh Fabry

+Do sử dụng thuốc: Steroid, Chlopromazine, Amiodarone…

+Liên quan đến một số bệnh khác (cận thị nặng, glocom…)

Hình ảnh đục thuỷ tinh thể sau glocom

-Đục thủy tinh thể bẩm sinh 

Hình ảnh đục thể thuỷ tinh bẩm sinh

+ Di truyền: 1/3 trường hợp đục thủy tinh thể bẩm sinh có liên quan đến di truyền toàn thân, thường mang tính trạng trội.

+Đục do Rubella: Chiếm 15% trong tổng số đục thủy tinh thể bẩm sinh. Mẹ bị nhiễm virus rubella trong 6 tuần đầu khi mang thai thì con sinh ra dễ bị đục thủy tinh thể bẩm sinh.

+Liên quan đến 1 số bệnh lý: Rối loạn võng mạc di truyền: bệnh thoái hoá sắc tố võng mạc, bệnh Leber, bệnh Wagner, Sticker.

Phân loại đục thủy tinh thể

 Phân loại theo độ chín:

– Đục bắt đầu.

– Đục tiến triển

– Đục gần hoàn toàn

– Đục hoàn toàn

– Đục thủy tinh thể căng phồng tăng nhãn áp: Do thủy tinh thể đục thường gây bít tắc đồng tử, dẫn đến tắc nghẽn góc tiền phòng làm tăng nhãn áp.

– Đục quá chín: nhân trắng nhỏ lại, bao có những nếp nhăn nhỏ

– Đục Morgagnian: Toàn bộ lớp vỏ tiêu thành nước, bao còn nguyên, nhân cứng đục rơi xuống phía dưới bao.

Đục Morganian

Phân loại theo tuổi:

– Đục thủy tinh thể bẩm sinh

– Đục thủy tinh thể trẻ em

– Đục thủy tinh thể tuổi già

Chỉ định phẫu thuật

– Thị lực: Tùy theo điều kiện cơ sở y tế trang thiết bị và trình độ phẫu thuật viên, phương pháp phẫu thuật và yêu cầu của bệnh nhân muốn được phẫu thuật. Ví dụ nếu phẫu thuật phaco có thể thị lực < 2/10

– Điều trị: ví dụ đục thủy tinh thể căng phồng nhãn áp.

–  Yêu cầu thẩm mỹ.

Chuẩn bị bệnh nhân

-Bệnh nhân được làm các xét nghiệm cơ bản như: Xét nghiệm công thức máu, máu đông – máu chảy; Sinh hoá máu (Đường, ure, canxi; HIV, HbsAg); Phân tích nước tiểu toàn phần; khám nội khoa; XQ tim phổi (nếu cần thiết); Siêu âm (đo trục nhãn cầu, tình trạng dịch kính võng mạc). Nuôi cấy vi khuẩn đối với mắt độc nhất.

– Bác sĩ khám mắt (bán phần trước và sau), kiểm tra thị lực, nhãn áp, lệ đạo, huyết áp.

– Bệnh nhân nên được tra thuốc kháng sinh 1 ngày trước mổ (tra 3 lần/ngày).

– Tra thuốc giãn đồng tử và gây tê tại chỗ trước mổ 

Phẫu thuật Phaco

Phẫu thuật Phaco được thực hiện ở các trung tâm chuyên khoa mắt có máy Phaco.

Phương pháp phẫu thuật này đem lại thị lực tốt và phục hồi nhanh sau mổ cho bệnh nhân. Tuy nhiên, để thực hiện được kỹ thuật này đòi hỏi phẫu thuật viên phải có kinh nghiệm.